Coronavirus salgını tüm Dünya’yı sarmışken, İtalya’da tüm yaşamı durdurmuşken, ülkemize ciddi yasakları da beraberinde getirdi. Böylesi pandemi durumlarında en önemli şey önlemler almak ve virüsten korunmak için bağışıklığı güçlü tutmaktır.
Bal, propolis bilimsel olarak özellikle bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahiptirler. Önleyici olarak anti-viral etkisi olan biberiye, kekik, sarımsak gibi bitkileri de yemeklerde bolca kullanmakta fayda var. Elbette adaçayı da hem yakmak hem tüketmek önemli. Özellikle ekinezya ve meyan kökü bu dönemde önemli. Aşağıda bazı güçlü Antiviral bitkileri sıraladım.
Şunu belirtmeliyim ki kullanılan bitkiler geleneksel kullanımlarına göre bazen yaş bazen kuru olarak kullanılmıştır. Denenen virüslerin dışında denenmeyen birçok virüste de etkili oldukları düşünülmektedir. Bu konuda doğrudan coronovirüs üzerinde deney yapılan meyan kökü ve ekinezya herkesin rahatça ulaşabileceği bitkilerdir.
Ve unutmamak gerekiyor ki stres, kaygı, endişe başlıca bağışıklık sistemini düşüren duygular. Neşe ve kendini iyi hissediş hali ise tam tersine immün sistemini güçlendiriyor… Hepimizin artık çok iyi bildiği bir bilgi olarak duyguların bağışıklık sisteminde doğrudan etkisi olduğunu unutmamak çok önemli. Haliyle bence olayı küçümsemeden ama neşeyi de kaybetmeden bu süreci atlatmak gerekiyor.
Uyarı: Bir hastalığınız veya kullandığınız bir ilaç varsa doktorunuza danışmadan kullanmayınız. Amaç tıbbi tedavi değil, önleyicidir. Herhangi bir sağlık probleminde doktora başvurunuz.
1. Ekinezya (Echinacea spp.)
Bu bitkiyi özellikle başa almamın sebebi Şubat 2020’de yapılan bir makaleye göre (1) her tür Coronovirüste ekinezyanın antiviral etkisi olmasıdır. Başta Mers-CoV ve daha çok bildiğimiz ve oldukça patojen olan Sars-Cov’da ypılan çalışmalarda ekinezyanın antiviral etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Bitkisel tıbbın en çok kullanılan bitkilerinden biridir. Bir çok açıdan faydalıdır. Çiçekleri, yaprakları ve kökleri dahil olmak üzere her parçası doğal ilaç olarak kullanılmıştır.
Amerika yerlileri tarafından özellikle çiçekleri viral enfeksyonlar için binlerce yıldır kullanılmaktadır. E. pallida, E. angustifolia, ve E. purpurea dahil bir çok türü kullanımaktadır.
Etki Ettiği Virüsler: Herpesvirüs, Influenza (Grip)
2. Meyan Kökü (Glycyrrhiza glabra)
Geleneksel Çin Tıbbında özellikle kullanılan bir bitkidir. Meyan kökü ekstraktı bir çok virüse etkili olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle SARS olarak bildiğimiz ve Koronavirüsün bir türü olarak SARS-CoV’a da etkilidir. O açıdan meyankökü çayı da tüketmek faydalı olacaktır.
Antiviral Etkenler: Glycyrrhizin, liquiritigenin, glabridin
Etki Ettiği Virüsler: SARS-CoV, HIV, RSV, Herpesvirüs
3. Zencefil (Zingiber officinale)
Zencefil, hem gıdalarda, hem kurutulmuş hem de çaylarda kullanılan ve çok güçlü şifa verici bir bitkidir. Yüksek oranda antiviral aktif madde içerdiği bilinmektedir.
Antiviral Etken: Gingeroller, Zingeron. Bu bileşenler viral replikasyonu inhibe eder yani virüsün çoğalmasını engellemektedir ve aynı zamanda hücreye girişini engellemektedir.
Etki Ettiği Virüsler: RSV, Kuş Gribi, FCV (Felina Calicivirüs), Norovirüs,
4. Mercan Köşk (Origanum vulgare)
Nane ailesine ait en önemli tıbbi bitkilerdendir her iki bitki de. Hem yağı, hem de bitkisini kullanabilirsiniz. Elbette yağı kaliteli olmalı. Anti-viral açıdan oldukça güçlü bir bitkidir. Birçok güçlü virüste anti viral etki yaptığı bilinmektedir.
Antiviral Etkeni: Karvakrol (Carvacrol)
Etki Ettiği Bilinen Virüsler: Norovirüs, Herpes Virus (HSV-1), Rotavirüs, RSV (Respiratuvar Sinsitiyal Virüs)
5. Kekik (Thymus spp.) ve
Mercanköşk ile benzer etkilere sahiptir. Oldukça güçlü bir bitki olarak bolca yemeklerinizde kullanabilirsiniz.
Antiviral Etkeni: Karvakrol (Carvacrol)
Etki Ettiği Bilinen Virüsler: Norovirüs, Herpes Virus (HSV-1), Rotavirüs, RSV (Respiratuvar Sinsitiyal Virüs)
6. Adaçayı (Salvia officinalis ve diğer Salvia’lar dahil)
Nane ailesinden. Eski zamanlardan beri geleneksel ve bitki tıpta viral enfeksiyonlar için kullanılan aromatik bitkielrden biridir.
Antiviral Etkeni: saffisinolit ve sageon. Yapraklarda ve sapında özellikle bulunurlar.
Etki Ettiği Virüsler: HIV (AIDS’e sebep olabilen). Yapılan çalışmalarda adaçayı özütü, HIV aktivitesini ingibe ederek, hedef hücrelere girmesi engellediği bilinmektedir. ve HSV-1
7. Fesleğen (Ocimum basilicum)
Fesleğen hem yemeklere çok lezzet katan hem de oldukça faydalı bir aromatik bitkidir. Herpes virüsü yani uçuk, hepatit gibi bir çok virüste faydalıdır. Ayrıca bağışıklığı arttırıp, enfeksiyonla savaşmaktadır.
Viral enfeksiyonlara karşı korunmak için çok güçlü bir bitkidir.
Antiviral Etken: Apigenin, Ursolik asit
Etki Ettiği Virüsler: Herpesvirüs, Hepatit B, Enterovirüs.
8. Rezene (Foeniculum vulgare)
Aroması hayli güçlü olan rezene de bir diğer antiviral bitkilerdendir. Bağışıklık sistemini güçlendirmekte ve viral enfeksiyonlarda fayda sağlamaktadır.
Antiviral Etkin: Etken madde: trans-anetol
Etki Ettiği Virüsler: Herpesvirüs, PI-3
9. Sarımsak (Allium sativum L.)
Lokman Hekim’den, Asklepios’a kadar mitlerden, geleneklere kadar her yerde geçen bu şifalı bitki de bilinen en iyi antiviral bitkilerdendir. Özellikle siğil virüslerinde de faydalıdır.
Antiviral Etken: Allisin
Etki Ettiği Virüsler: HPV (İnsan Papillomavirüs), Grip (Influenze A ve B), HIV, HSV-1, Viral Pnömoni, Rhinovirüs (Soğuk algınlığı)
10. Nane (Mentha Spp.)
Bilinen en güçlü antiviral etkiye sahip ve çaylarda, ekstrakte edilerek ya da tentür olarak en çok kullan bitkidir. Chinise oil olarak nane ruhunu alabilirsiniz.
Antivral Madde: Menthol, rosmarinik asit
Etki Ettiği Virüsler: RSV
11. Biberiye (Salvia rosmarinus)
Yemeklerde hoş bir tat veren ve terapötik etkisi bir hayli güçlü bir bitkidir. Oleanolik asit dahil olmak üzere çok fazla bileşene sahiptir.
Antiviral Etki: Oleanolik Asit
Etki Ettiği Virüsler: Herpesvirüs, HIV, Grip (Inflıenza), Hepatit.
Diğer Otlar:
Bulunması çok kolay olmayan veya yoğun bir şekilde kullanamayacağınız daha bir çok bitki vardır. Bunlardan bazıları; Limonotu, Ginseng, Karahindiba, Karanfil
Efe Elmas
Yararlanılan Kaynaklar:
1.Signera, J., Jonsdottira, H. R., Albrichc, W. C., Strassera, M., Züsta, R., Rytera, S., … & Schoopb, R. In vitro antiviral activity of Echinaforce®, an Echinacea purpurea preparation, against common cold coronavirus 229E and highly pathogenic 2 MERS-CoV and SARS-CoV 3.
2. Astani, A., Reichling, J., & Schnitzler, P. (2011). Screening for antiviral activities of isolated compounds from essential oils. Evidence-based complementary and alternative medicine, 2011.
3. Gilling, D. H., Kitajima, M., Torrey, J. R., & Bright, K. R. (2014). Antiviral efficacy and mechanisms of action of oregano essential oil and its primary component carvacrol against murine norovirus. Journal of applied microbiology, 116(5), 1149-1163.
4. Hamidpour, M., Hamidpour, R., Hamidpour, S., & Shahlari, M. (2014). Chemistry, pharmacology, and medicinal property of sage (Salvia) to prevent and cure illnesses such as obesity, diabetes, depression, dementia, lupus, autism, heart disease, and cancer. Journal of traditional and complementary medicine, 4(2), 82-88.
5. San Chang, J., Wang, K. C., Yeh, C. F., Shieh, D. E., & Chiang, L. C. (2013). Fresh ginger (Zingiber officinale) has anti-viral activity against human respiratory syncytial virus in human respiratory tract cell lines. Journal of ethnopharmacology, 145(1), 146-151.
6. Aboubakr, H. A., Nauertz, A., Luong, N. T., Agrawal, S., El-Sohaimy, S. A., Youssef, M. M., & Goyal, S. M. (2016). In vitro antiviral activity of clove and ginger aqueous extracts against feline calicivirus, a surrogate for human norovirus. Journal of food protection, 79(6), 1001-1012.
7. Wang, L., Yang, R., Yuan, B., Liu, Y., & Liu, C. (2015). The antiviral and antimicrobial activities of licorice, a widely-used Chinese herb. Acta Pharmaceutica Sinica B, 5(4), 310-315.
8. Hudson, J. B. (2011). Applications of the phytomedicine Echinacea purpurea (Purple Coneflower) in infectious diseases. BioMed Research International, 2012.
9. Hudson, J., & Vimalanathan, S. (2011). Echinacea—A source of potent antivirals for respiratory virus infections. Pharmaceuticals, 4(7), 1019-1031.
10. Nolkemper, S., Reichling, J., Stintzing, F. C., Carle, R., & Schnitzler, P. (2006). Antiviral effect of aqueous extracts from species of the Lamiaceae family against Herpes simplex virus type 1 and type 2 in vitro. Planta medica, 72(15), 1378-1382.
11. Battistini, R., Rossini, I., Ercolini, C., Goria, M., Callipo, M. R., Maurella, C., … & Serracca, L. (2019). Antiviral Activity of Essential Oils Against Hepatitis A Virus in Soft Fruits. Food and environmental virology, 11(1), 90-95.
12. De Oliveira, J. R., Camargo, S. E. A., & De Oliveira, L. D. (2019). Rosmarinus officinalis L.(rosemary) as therapeutic and prophylactic agent. Journal of biomedical science, 26(1), 5.
13. Kubala, J. (15). Impressive Herbs with Antiviral Activity. Nutrition, October, 21, 2019.
14. Li, Y., Liu, Y., Ma, A., Bao, Y., Wang, M., & Sun, Z. (2017). In vitro antiviral, anti-inflammatory, and antioxidant activities of the ethanol extract of Mentha piperita L. Food science and biotechnology, 26(6), 1675-1683.
15. Pourghanbari, G., Nili, H., Moattari, A., Mohammadi, A., & Iraji, A. (2016). Antiviral activity of the oseltamivir and Melissa officinalis L. essential oil against avian influenza A virus (H9N2). VirusDisease, 27(2), 170-178
16. Bayan, L., Koulivand, P. H., & Gorji, A. (2014). Garlic: a review of potential therapeutic effects. Avicenna journal of phytomedicine, 4(1), 1.
17. Badgujar, S. B., Patel, V. V., & Bandivdekar, A. H. (2014). Foeniculum vulgare Mill: a review of its botany, phytochemistry, pharmacology, contemporary application, and toxicology. BioMed research international, 2014.
18. McKay, D. L., & Blumberg, J. B. (2006). A review of the bioactivity and potential health benefits of peppermint tea (Mentha piperita L.). Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives, 20(8), 619-633.
19. Chiang, L. C., Ng, L. T., Cheng, P. W., Chiang, W., & Lin, C. C. (2005). Antiviral activities of extracts and selected pure constituents of Ocimum basilicum. Clinical and Experimental Pharmacology and Physiology, 32(10), 811-816.