Anlatıcılık eğitimlerimde ve masal akşamları sonrası sohbetlerde en sık sorulan sorulardan biri de “Masalları okuyabileceğimiz bir kaynak var mı?” oluyor. Bu soruya verilebilecek tek bir yanıt yok maalesef. Pek çok masal kitabı var ve internet üzerinden de pek çok masala ulaşabilirsiniz. Sizlerle içinde okumaktan keyif aldığım masalların olduğu bir kaç kitabın ismini paylaşmak istiyorum bu yazıda.
Kitap önerisini iki yönden yapacağım.
Masalı anlatmak için ve masalı okumak için.
Masalı Okumak İçin Kitaplar
Masalı dinlemek, imgeler arasında kaybolmak, anlatıcı ile göz göze bir iletişimde bulunmak yaşadığımız deneyimden keyif almanın en güzel yolu. Ancak her zaman masal dinleyebileceğimiz bir ortamda bulunmuyoruz ve sohbet etmek maalesef günümüzde gittikçe yitirdiğimiz bir aktivite oldu.
Masalların zengin dünyasına girebilmek için kitap okumak da çok güzel bir yol. Bu noktada yazılan kitabın bir derleme mi yoksa kişilerin kendi yazdıkları metinler mi olduğuna dikkat etmemiz gerekiyor. İyi ya da kötü olarak söylemiyorum bunu yalnızca okuduğumuzun ne olduğunu bilmek onu daha iyi anlamamıza yarar.
Masallar sözlü kültür ürünleri olduğundan yazıya geçirildiklerinde bazı değişikliklere uğrarlar. Ses kayıt cihazının kaydettiği sesleri olduğu gibi metne geçirilmesi genelde okuma konusunda bir tatmin yaşatmaz. Bu sebeple bazı masallar okunduğunda bizlere eksik, cılız gelebiliyor.
Listeme klasiklerden başlamak istiyorum.
- Binbir Gece Masalları – YKY
Yıllar boyunca pek çok yazarı, şairi, ressamı etkilemiş Binbir Gece Masalları. İçindeki dünyaya adımınızı attığınızda sizi sarıp sarmalıyor. Şaşırtıyor, merak içinde sonunu getirmek istiyorsunuz. Masal alemine giriş için muhterem bir başlangıç.
2. Yüzbir Gece Masalları – YKY
Eğer Binbir Gece Masallarından hoşlandıysanız “küçük kardeşi” diye geçen Yüzbir Gece Masalları da tam size göre. Okunması daha kolay, Binbir Geceden de dile ve anlatıma aşina olduğunuz için hızlıca okuyabilirsiniz.
3. Grimm Masalları – YKY
Bildiğimiz pek çok masalın yanısıra bizi şaşırtacak kadar zengin ve tuhaf pek çok masal var içinde. Dili güzel, okuması zevkli.
4. Seçme Dünya Masalları – Dipnot
Bu serinin pek çok kitabı var. Ben çok severek okuyorum. İçinde hem çok güzel ve değişik masallar var hem de çok akıcı bir dille yazılmış.
5. Ignacz Kunos- 44 Türk Masalı – Tuti Kitap
Dili ve anlatımı keyifli bir kitap. İçinde aşina olduğumuz pek çok masal var. Bunu söylerken zaten çoktan Pertev Naili Boratav’ın derlemelerini okumuş olduğunuzu varsayıyorum. (Zaman Zaman İçinde, Az Gittik uz Gittik)
Masalı Anlatmak İçin Kitaplar
Ah keşke öyle bir kitap olsaydı.
Masal anlatmak için kitaplar okuduğumda ellerimi açıp şöyle dua etmiştim “Hangi masalın anlatılabilir olduğunu anlamam için bana yardım et!”
Yazılı olan bir masalı anlatırken doğrudan kitaptaki cümleleri kullanmadığımızdan ve masallar da anlatılmak için yazılmadığından burada yazı dilinin pek bir önemi kalmıyor. Bunun öneminin yitirilmesi için de bulabildiğiniz her kaynaktan masal okumanız gerekiyor. Anlatılacak masalların araştırılması için de bir kaç kaynak önereceğim.
- Necati Demir – Anadolu Türk Masallarından Derlemeler – Ötüken
Türk masalları için çok güzel ve geniş bir kaynak. İçinde pek çok masalın farklı versiyonlarını bulabilirsiniz.
2- Italo Calvino – Büyülü Kuş – YKY
İtalyan masalları için Italo Calvino’nun diğer kitaplarını da okumanızı öneririm. Efsunlu Hayvan Masalları, Efsunlu Eşya Masalları gibi.
3- Dünya Masalları – En Güzel Macar Masalları – Nesin Yayınevi
Nesin Yayınevinden çıkan masal kitapları hem özgün hem de yenilikçi doğası ile anlatıcak pek çok masalı bulma imkanı sunuyor.
4- https://fairytalez.com
İngilizce olarak okuyabileceğiniz içinde pek çok masalın olduğu güzel bir kaynak site.
Bol okumalı, bol anlatmalı, bol dinlemeli güzel günler dilerim.